میدان تاریخی امام،طراحی هشتاد سال پیش و راه نجات شهر همدان از ترافیک
طراحی نقشه و مقدمات ساخت میدان تاریخی امام در دوره رضا شاه پهلوی و در سال 1307 کلید خورد. طراحی و نقشه برداری این میدان نیز به یک معمار خبره آلمانی به نام کارل فریش واگذار شد. در نهایت این میدان در بین سال های 1309 تا 1312 در قلب شهر همدان ساخته شد.
مدل طراحی این میدان به گونه ای است که از شش گوشه آن شش خیابان سی متری با اختلاف زاویه 60 درجه نسبت به هم به سوی شش گوشه شهر کشیده می شود. این میدان و خیابانهای منتهی به آن اگر چه در هشتاد سال پیش و در سالهایی انجام گرفته که شاید در کل استان همدان تعداد وسایل نقلیه موتوری به 10 عدد نیز نمیرسید، اما به میزانی دوراندیشانه بود که امروزه نیز به راه نجات شهر همدان و ساکنان آن از دست معضل ترافیک تبدیل شده است.
ساختمانهای اطراف این میدان تاریخی مشابه ساختمانهای اطراف میدان حسن آباد تهران و بر اساس اصول سبک معماری مشهور به "باروک" که در قرن 19 و 20 اروپا رواج داشت ساخته شدهاست.

اما جذابیتهای تاریخی میدان امام همدان تنها به شش خیابانی که گوشههای آن طراحی و ایجاد شده خلاصه نمیشود، چرا که علاوه بر این، شش ساختمان همسان با معماری ویژه در دو طبقه و هر یک در حد فاصل 2 خیابان با نماکاری و تزئینات آجری و گچبری و پوشش سقف شیروانی ساخته شدهاند و 2 گنبد با پوشش فلزی هم در دو طرف این بناها طراحی و ساخته شدهاست.

با وجود این جذابیتهای معمارانه و تاریخی، اما این میدان به دلیل آنکه مرکز اصلی شهر و بازار شهر همدان محسوب میشود و در زیر ساختمانهای تاریخی آن مغازه دارانی از صنوف مختلف مشغول کسب و کار هستند؛ هر کدام با آویزان کردن تابلوهایی از گوشه کنار این میدان تاریخی نما و منظر ساختمانهای تاریخی آن را بر هم زدهاند.
انواع و اقسام پارچه نوشتهها، تابلوهای شبرنگ، نئون و مانیتورهای رنگی که هر کدام کالایی را به حاضران در این میدان تاریخی معرفی میکنند جایی برای لذت بردن از نما و ظاهر آن باقی نمیگذارند. آویختن و برافراشتن این تابلوهای تبلیغاتی از گوشه و کنار این میدانی در شرایطی است که این اثر به عنوان اثری تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

بر اساس قوانین حفاظتی از آثار ثبت شده ملی، به صراحت هر گونه دست کاری و آسیب در نما و ظاهر آثار تاریخی و منظر این آثار را ممنوع اعلام کرده و سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی حفاظت از آثار تاریخی کشور را موظف کرده مانع از انجام اقداماتی اینچنین شود و در صورت انجام با متخلفان برابر قانون برخورد کند.
با این همه اما شواهد حاکی از آن است که قوانین حفاظتی مرتبط با آثار ثبت شده ملی در رابطه با میدان تاریخی امام شهر همدان صدق نمیکند چرا که کسبه و بانکهای حاضر در این نقطه از شهر همدان هر کدام به هر شکلی که خواستهاند نمای ظاهری ساختمانهای تاریخی میدان را مخدوش کردهاند.

از سویی دیگر بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی مسئولان اداره کل میراث فرهنگی استان همدان، عملیات مرمت و بازسازی بناهای موزون میدان امام شامل شیروانیکوبی، مرمت بدنه، رنگآمیزی درها و پنجرهها، ساب و بندکشی نماها در سالهای گذسته انجام شده است. البته گفتنی است که اولین دوره از مرمت این میدان از سال 1373 و از محل اعتبارات وزارت کشور و اعتبارات عمرانی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آغاز شد و در نهایت با هزینه بیش از 300 میلیون تومان اجرا شد.
نتیجه مرمت و صرف هزینه 300 میلیونی برای این میدان اما بیش از هر چیز تا کنون برای کسبه حاضر در این میدان منفعت داشته است، چرا که آنها با مرمت ساختمانهای تاریخی با خیالی راحت تابلوها و پارچه نوشتههای خود را از گوشه کنار آن آویختهاند.
+ نوشته شده در دوشنبه نهم آذر ۱۳۹۴ ساعت 14:16 توسط مجید صیادزاده
|