پل خسرو،حرکت مدرن بر روی پل تاریخی

 

پل خسرو در دو کیلومتری جنوب غربی شهر بیستون بر روی رودخانه گاماسیاب قرار دارد. پل خسرو با 80 /152 متر طول در جهت شرقی – غربی ساخته شده و دارای 10 پایه و 9 دهانه است که امروزه سه پایه از آن مدفون می باشد. پایه ها 7/2 متر عرض و 14/3 متر طول دارند و از سنگ های تراشدار، بر روی سنگ فرشی که کف رودخانه را به پهنای تقریبی 50 متر پوشانده، بنا شده اند. این بستر سنگی همانند سکویی سراسری مانع شستن کف رودخانه می گردد و ارتفاع سطح آب را تنظیم می کند. پایه های پل دارای پلان شش ضلعی است که آنها را از سنگ های تراشیده و ملاط گچ ساخته اند. میان پایه ها را با قلوه سنگ و ملاط آهک پر کرده اند. در واقع پل خسرو قسمتی از سد ساسانی بیستون را شامل می شود که از این جهت همانند پل والرین شوشتر که آن هم در دوره ساسانی ساخته شده است، عمل می کند. متاسفانه ازدهانه ها و گذرگاه پل آثاری بر جای نمانده است . در سال های اخیر بر روی پایه های سنگی ، پلی فلزی برای تردد افراد محلی ساخته اند .

 

 

با توجه به مدارک و شواهد به جا مانده ، پل خسرو در اواخر دوره ساسانیان ساخته شده است و با توجه به نام پل، آن را به خسروپرویز نسبت می دهند. پل خسرو در مسیر جاده ای ساسانی واقع شده که به تخت شیرین و سرماج می رفته، پهنای این جاده هفت متر است و با قلوه سنگ و ملاط فرش شده است. این پل به شماره 4890 در تاریخ 1380/12/19 به ثبت ملی رسیده است.

 

 

برگرفته از :ایران نما

 

کاروانسرای شاه عباسی در کنار اثار بیستون

 

کاروانسرای شاه عباسی بر سر راه قدیمی کرمانشاه – همدان، در مقابل فرهاد تراش قرار دارد. این کاروانسرا با مساحتی بیش از 6000 متر مربع، به فرم چهار ایوانی و به سبک کاروانسراهای دوره صفوی ساخته شده است. هر چند بانی اولیه بنا مشخص نیست اما احداث آن احتمالاً به فرمان شاه عباس اول صفوی آغاز و بنا بر کتیبه موجود در سر در بنا به اهتمام شیخ علیخان زنگنه، صدراعظم شاه سلیمان صفوی به پایان رسیده است.

 

 

این کاروانسرا در زمان ناصرالدین شاه قاجار مرمت شده است. در دوره پهلوی به دلیل مورد استفاده قرار نگرفتن کاروانسرا ، از این بنا بعنوان انبار غله استفاده گردید. مدتی نیز این بنا مورد استفاده خانواده های بی بضاعت بیستون قرار گرفت. در سالهای پس از انقلاب اسلامی این بنای تاریخی به مدت هفده سال در اختیار اداره امور زندان ها قرار داشت و پس از این مدت سازمان میراث فرهنگی به منظور مرمت و حفظ بنا آنرا از اداره امور زندان ها باز پس گرفت. ورودی کاروانسرا در جنوب آن قرار دارد و در هر طرف آن هفت طاقنما و دو سکوی سنگی ساخته اند. پس از ورودی، هشتی چلیپا شکل و گنبد داری وجود دارد و دارای بخش هایی چون شاه نشین و طاقنماهایی در دو طبقه است. پس از عبور از هشتی صحن قرار دارد که در میانة هر ضلع آن ایوانی و در هر سوی این ایوان ها ، سه حجره با ایوانچه جلوی آن قرار دارد. این 24 حجره دارای یک ایوانچه مشرف به حیاط هستند که در پشت این ایوانچه ها فضای اصلی حجره قرار دارد و ورودی آن درست در وسط ایوانچه قرار گرفته است. پوشش حجره ها از نوع طاق آهنگ تیزه دار با یک نورگیر در وسط آن است. بعلاوه در گوشه های حیاط ایوانچه هایی تعبیه شده که هر یک به سه حجره مرتبط است. در پشت حجره ها و بر گرداگرد بنا، شترخوان ها یا اصطبل های L شکلی قرار دارد. چهار برج با اشکال متفاوت در چهار گوشه خارجی بنا قرار داشته که امروزه فقط یک برج مدور در گوشه شمال غربی و بقایای برج دیگری در جنوب شرقی کاروانسرا دیده می شود.

 

برگرفته از:ایران نما

 

فرا تاش ( فرهاد تراش ) :دیواره سنگی تراش داده شده که علت ان نا معلوم است

 

فرا تاش ( فرهاد تراش ) : در جهت جنوبی حجاری داریوش بزرگ ، بر سینه کوه بیستون دیواره حجاری شده عظیمی است این دیواره در بین مردم به فراتاش یا فرهاد تراش معروف است . درازای فراتاش 180 متر و بلندی آن 33 متر است در هیچ نقطه ای از ایران هیچ کوهی را به این اندازه نتراشیده اند و آماده نکرده اند بطور کلی برای همه کسانی که این دیواره سنگی تراشیده دست نخورده را دیده و یا می بینند این سوال پیش می آید که این محل را چه کسی و در چه زمانی و برای چه منظوری تراشیده است ؟ چرا اثری از اسکنه پیکر تراش و یا قلم کتیبه نویس بر آن دیده نمی شود ؟ هوزینگ در رساله ای که به نام " زاگروس و اقوامی که در آن ساکن هستند " نوشته است : این صفحه نا نوشته کوه را یک منبع تاریخی نا نوشته مانده نامیده است . هرتسفلد و اکثر ایرانشناسان خارجی معتقدند که فراتاش از آثار داریوش شاه هخامنشی است و می گویند این فرمانروای بزرگ می خواسته وصیت نامه خود را در اینجا بنویسد . ویلیامز جکسن درباره این اثر به قاطعیت سخن نمی گوید و با آوردن نقل قول از " دیود وروس سیسیلی " و داستان سمیرامیس مقایسه ای انجام داده و سپس نتیجه گیری می کند که : اگر کسی مایل باشد که براساس فرضیات خیالی و مبانی سست در این باره نظری اظهار بدارد آسانتر آنست که تصور کند داریوش پس از اتمام سنگ نبشته مشهورش و نقش های آن دستور داده است تا فضای خالی حاضر را برای ثبت کارهای دیگرش ، خاصه لشگرکشی اش را به یونان ، آماده سازند . اما شکستهای "آتوس" و ماراتون ، شورش مصر و دست مرگ این نقشه را بر هم زد و مسیر تاریخ را تغییر داد و آن صفحه سنگی نانوشته را شاهد خاموش پیروزی یونان و آغاز زوال ایران قرار داده . لکن این حدس و خیالی بیش نیست ، خاصه وقتی که این سوال پیش می آید که چرا داریوش قسمت وسط کوه را که بهترین جای آن است برای ثبت کارهای بعدی خود نگه داشته است . تنها چیزی که به یقین توان گفت این است که از ظاهر کلی این محل و ماهیت پیرامون آن اثر قدمت بسیار هویدا است . پروفسور لوشای عقیده دارد که این حجاری به دوره هخامنشی تعلق نداشته بلکه در حدود هزار سال بعد از داریوش به فرمان خسرو دوم ساسانی آنرا در کوه بیستون تراشیده اند . وجود دیوار محافظ ، فنون خاصی که در کندن کوه بکار گرفته شده و از همه مهمتر علایمی که از حجاران بجای مانده است همگی تعلق این اثر را بر دوره ساسانی تائید می کند . بلندی این دیوار از پی 450 سانتیمتر و قطر آن 1/5 متر است . این دیوار که سنگ چین شده است ، در مقابل فراتاش بنا شده است . 

 

 

اهالی این منطقه ، حجاری فراتاش را کار فرهاد کوه کن می دانند و معتقدند که فرهاد به خاطر عشق به شیرین – زن عیسوی خسرو پرویز بدین کار سنگین تن در داد . داستان عشق فرهاد الهام بخش شاعران گذشته این مرز و بوم گردید و زمینه ای برای طبع آزمایی آنان شده . از آن میان مثنوی عاشقانه " خسرو و شیرین " نظامی گنجوی گوی سبقت از همگان ربوده است . شعر نظامی پیروزی فرهاد و عاقبت دردناک وی را جاویدان ساخت بدانسان که خواننده داستان خسرو و شیرین احساس می کند که صدای تیشه فرهاد را که بر کوه فرود می آید ، می شنود . بیستون تنها الهام بخش شاعران بزرگ نبوده بلکه الهام بخش مینیاتور سازان ایرانی بوده و ایشان را بر سر شوق آورده است . اکثر مینیاتور سازان که از قرن دهم هجری به بعد کتاب نظامی را مصور کرده اند به صورتی کاملاً مشخص و نمایان دیواره بلند بیستون و چشمه های پای آن را همواره با نقش خسرو و شیرین قلم زده اند .

 

برگرفته از:ایران نما

 

نقش برجسته بلاش مربوط به کدام بلاش است؟

 

نقش برجسته بلاش، نقوش حجاری شده ایست با برجستگی کم که بر روی تخته سنگ چهار ضلعی نامنظمی به ارتفاع 5/2 متر که در دامنه کوه بیستون و در چهارصد متری شمال شرقی نقش برجسته گودرز قرار دارد. نقش میانی،«بلاش» شاه اشکانی را به حالت تمام رخ به طول 180 سانتیمتر نشان می‌دهد. او گردنبندی بر گردن و کمربندی به کمر دارد و نیم تنه ساده ای که از کمر به پایین چسبان است، با دامنی گشاد بر تن دارد. بلاش ریشی توپی و سبیل تاب داده و گیسوانی بلند دارد که سربندی این موهای بلند را تزیین کرده است. بلاش در دست چپ خویش پیاله ای دارد و دست راستش را به طرف آتشدانی دراز کرده و ظاهراً چیزی به داخل آن می‌ریزد. بر بدنه آتشدان کتیبه در 9 خط به خط پهلوی اشکانی کنده شده و متن آن بدین صورت است:« این تصویر بلاش شاه شاهان، پسر بلاش شاه شاهان، نوه ....». به علت محو بودن انتهای آن کتیبه معلوم نیست این تصویر مربوط به کدام بلاش است؟ در سمت چپ نقش بلاش و بر ضلع دیگر تخته سنگ، نقش شخصی به بلندی 163 سانتیمتر دیده می‌شود که دارای لباسی همانند بلاش است. وی دست راست را به طرف بالا گرفته و شیی در دست دیگر دارد و چنین به بیننده القا می‌شود که وی در حال گام برداشتن به سمت نقش بلاش است. در سمت راست نقش بلاش ، بر ضلع دیگر نقش تخته سنگ، نقش شخص سومی حجاری شده است. این شخص نیز همانند شخص قبلی گویی در حال حرکت به سمت نقش بلاش است. وی نیم تنه ای که تا زانوانش می‌رسد بر تن دارد، کمربندی بر کمر بسته و گردنبندی به گردن آویخته است. همانند نقوش دیگر در دست راست شئ ای در دست دارد ولی دست چپ وی نامشخص است. ضلع دیگر این تخته سنگ از بالا تا پایین تراش خورده و آماده کندن نقش یا کتیبه ای است. این بنا در تاریخ 1380/12/19 به شماره 4884 به ثبت ملی رسیده است.

 

 

برگرفته از:ایران نما

 

بیستون،مهد تمدن از باستان تا حکومت های اسلامی

 

محوطه باستانی و مقدس بیستون در طول ۵ کیلومتر و عرض ۳ کیلومتر در شرق استان کرمانشاه قرار دارد و یکی از معتبر ترین آثار باستانی جهان می باشد . که در سال ۸۵ در لیست آثار برجسته جهانی در یونسکو ثبت گردید . این محوطه آثاری از پیش از تاریخ تا حکومت های اسلامی در خود جای داده .

 

 

آثاری همچون : غار شکاچیان – مر خریل – مر تاریک – مر آفتاب – مر دودر – تپه نادری – سراب بیستون – جاده حاشیه سراب – بقایای گورستان قدیمی – دژ تاریخی مدفون – نیایشگاه شانشاهان ماد – نقش برجسته داریوش بزرگ – مجسمه هرکول – نقش برجسته میتریدات دوم شاهنشاه اشکانی – نقش برجسته گودرز – سنگ بلاش – پرستشگاه شاهنشاهان پارتی – بقایای شهر باستانی هخامنشیان و پارتیان – بقایای بناهای ساسانی – کتیبه فرهاد کوه کن – بقایای پل ساسانی – بقایای سد ساسانی – سنگ های تراشیده ساسانیان – کاروانسرای ایلخانی – بنا های ایلخانی – کاروانسرا های صفوی – وقف نامه شیخ علیخان زنگنه – پل بیستون و آثار پراکنده دیگری در بیستون قرار دارد .

  

دلیل آن که همه این آثار در یک جای قرار داشته این بوده است که این محل بدون تردید از مکان های مقدس ایرانی شناخته می شده زیرا آب مظهر پاکی و روشنانی فراوان از دل کوه بیستون به بیرون روان است و داریوش بزرگ هم به دلیل اهمیت موقعیت کرمانشاه و کوه های صخره ای آن و آثار بزرگ نیاکان آریایی اش این مکان را برای کتیبه ارزشمند بیستون انتخاب نموده است .

 

کتیبه داریوش بزرگ ( ۴۸۶ – ۵۲۱ قبل از میلاد ) در سه زبان پارسی باستان – عیلامی و بابلی در ارتفاع هفتاد متر بالاتر از سطح زمین بر دامنه کوه بیستون نقر ( حک ) گردیده است . داریوش بزرگ وقایع اولین سال های سلطنت خود را و فتوحاتی را که در نوزده جنگ نصیب او گردیده بود مفصلا ذکر می نماید . طبق گفته دیودور مورخ یونانی نام اصلی بیستون بگستان ( به معنای جای خدا ) نام داشته است . متن پارسی باستان در ۴۱۴ سطر و پنج ستون است . در زیر نقش داریوش بزرگ شاهده ۹ نفر نافرمان که علیه شاه قیام کرده بودند و همگی آنها مغلوب شدند قرار گرفته است . در این کتبه که یکی از برزگترین اسناد تاریخی ایران زمین و جهان محسوب می شود داریوش خود را نهمین پادشاه هخامنشی می نامد . که اسامی نه شاه قبلی به شرح زیر می باشد . ۱ ) هخامنش – ۲ ) چیش پیش – ۳ ) آریارمن – ۴ ) ارشام شاه – ۵ ) کورش کوچک جد کورش بزرگ – ۶ ) کمبوجیه – ۷ ) کورش دوم که به شاهنشاه بزرگ ملقب است – ۸ ) کمبوجیه دوم ( فاتح سرزمین های مصر ) – ۹ ) و بالاخره داریوش بزرگ .

 

گفته می شود نمای پیشین صخره که برجسته کاری ها بر آن کنده شده حدود ۳۴۰ پا بالاتر از چشمه هاست و ابعاد برجسته کاری ۱۸ در ۱۰ پاست که قامت ” داریوش ” ۵ پا و ۸ اینچ ( ۱۷۰ سانتیمتر )بلندی دارد . اجرای این بنا در چند مرحله انجام شده است . نقش برجسته ها و متن اصلی عیلامی در حدود سال ۵۲۰ قبل از میلاد کنده کاری شده و سپس روایت اکدی به آن افزوده شده است . بر جسته کاری ” داریوش ” را به اندازه طبیعی و زیر سایه حمایت نماد ایران کهن ( فره وشی=فروهر ) با بال گشوده نشان می دهد که یک دست خود را بلند کرده و در دست دیگر کمان خود را گرفته است ؛ در پشت او در اندازه ای کوچکتر سلاح داران او (در سمت چپ ” گوبریاس ” و دیگری احتمالا ” اینتافرن ” ) ایستاده اند . ” داریوش ” پایش را بر چهره ” گئومات ” که به پشت بر زمین افتاده نهادن است و در پشت  ” گئومات ” ۸ شاه دروغی که با ریسمانی به هم بسته شده اند پشت سر هم صف کشیده اند . احتمالا هنگام لشکرکشی به ماد علیه ” فرورتیش ” بوده که ” داریوش ” فرمان داده نقش و یادگار پیروزی هایش را بر این صخره ترسیم کنند و بنویسند و شاید اصل این ابتکار از شاه ” آنوبانینی ” ( حدود ۲۰۰۰ سال ق .م .)در دروازه زاگرس ( سرپل ) باشد که او چند روز قبل از آنجا گذشته و آن را دیده بوده است .

 

 

پس از کشته شدن بردیا و افتادن حکومت به دست داریوش، در سراسر امپراطوری هخامنشی ۱۹ شورش بزرگ و کوچک اتفاق افتاد . داریوش بزرگ پس از اینکه این شورش ها را فرونشاند تصمیم گرفت که مردم امپراطوریش را (و جهان پس از خود را ) در جریان چگونگی به دست گرفتن قدرت و نخستین سال فرمانروایش قرار دهد . او این بنای یاد بود و بیانیه مهم را در بیستون بر سر یک راه کهن به ثبت رساند . راهی پر رفت و آمد که محل عبور کاروان ها و نظامیان از بابل و بغداد به سوی کوه های زاگرس و همدان بود و بعلت جایگاه ویژه اش که از دیر باز سرزمین خدایان ( بغستانَ ) نامیده می شد شهرت داشت . این نقش برجسته ، نگاره داریوش و اسیران ، در سطحی عمودی به بلندی ۳ متر و در پهنای ۵/۵ متر قرار دارد . داریوش لباس پارسی بر تن کرده ریشی اشوری دارد و افسری کنگره دار بر سر گذاشته است و در سمت چپ مجلس بیستون قرار دارد .

اندازه داریوش در مقایسه با اسیران برای نشان دادن شکوه و عظمت این مجلس ، بزرگ تر می باشد . بلندی قامت اسیران ۱۷/۱ و بلندی قامت داریوش ۷۲/۱ متر می باشد . دو تن از یاران داریوش ( هفت تنان ) ، ویندفْرَناه کمان دار و گئوبَروَه ( گوبریاس ) نیزه دار ، پشت سر او ایستاده اند .

 

داریوش که در دست چپش کمانی دارد پای چپ خود را بر سینه نخستین دشمنش ،گئوماتَ مُغْ گذاشته است و گئوماتَ دست هایش را به حالت التماس به بالا دراز کرده است . پشت سر گئوماتَ صف ۸ تن اسیر قرار دارد . که به ترتیب نام های آنها آثرین ، ندئیتَ بَ ئیرَ ، فِرَورتیش ، مَرتی یَ ، چیسن تَخمه ، وَه یَزداتَ ، اَرخ و فراد می باشند و گردن های این اسیران را با طناب به یکدیگر و دست هایشان را از پشت سر بسته اند . بر فراز سر اسیران ، رو به روی داریوش ، نگاره فَرَوهر قرار دارد و داریوش دست راست خود را به نشانه نیایش اهورامزدا به بالا بلند کرده است . در فضای بالای سر داریوش نبشته ای کوتاه آمده است .

داریوش در چند مرحله بعدی بیانیه تاریخی خود را که نخستین اثر تاریخی مکتوب ایرانیان است . تکمیل کرد . امروزه از سنگ نبشته بیستون ۴ متن در دست داریم : متن پارسی باستان ، متن ایلامی ، متن بابلی و متن ترجمه آرامی متن پارسی باستان که ظاهرا به صورت بخشنامه برای آگاهی ساتراپی های گوناگون به جاهای دور و نزدیک فرستاده شده است و نسخه ای از آن از اِلِفانتین مصر به دست باستان شناسان افتاده است و در بابل هم قطعه ای از نگاره بیستون به دست آمده است . داریوش در بیستون ( ستون ۴ بند  ۱۵ ) می گوید : تو که پس از این ، این نبشته و نگاره را می بینی ، مبادا به آن ها آسیب بزنی . تا می توانی آن ها را همان گونه که می بینی ، نگهداری کن .

ولی گذر زمان و فرسایش های ناشی از باران و باد تمام سنگ نبشته ها را و مخصوصا سنگ نبشته به زبان بابلی را دچار آسیب های فراوانی کرده است . ولی بیشترین خسارت در همین قرن اخیر اتفاق افتاده است .

 

زمانی که سربازانی که در جنگ جهانی دوم در پایین جاده بیستون گشت زنی می کردند نگار ها و کتیبه با ارزش بیستون را هدف گرفتند و آسیب های جبران ناپذیری را به این اثر تاریخی وارد کردند . ولی ما باید از داریوش بزرگ سپاسگزاری کنیم بخاطر اینکه بعد از اتمام کار بنای یادبود بیستون فرمان داد که زیر این بنای یادبود را بتراشند و همین عمل باعث شد که تا قرن ها دست بشر این اثر با ارزش تاریخی را لمس نکند و از آسیب های ناشی از خوی زشت انسان ها دور نگهداشته شود .

 

 

مجسمه هرکول که به نظر می آید تندیسی از تجاوز اسکندر گجستک و حکومت سلوکیان به ایران باشد در بیستون در سال ۱۳۲۷ هجری هنگام احداث جاده آسفالته همدان به کرمانشاه در دامنه کوه کشف شد . این اثر شخص نیرومندی را نشان می دهد که به پهلوی چپ به روی نقش شیری در سایه درختی لمیده است و در دست چپ پیاله ای از شراب در دست دارد و دست چپش را بروی پای راستش قرار داده است . سر این مجسمه در سال ۱۳۸۰ کنده و دزدیده شده بود که پس از چند سال کشف و دوباره به جایگاه اصلی خودش برگشت . در ازای این تندیس ۱۴۷ سانتی متر است . پشت این تندیس کتیبه ای از زمان سلوکیان وجود دارد که مفهوم آن به این شرح است : ” به سال ۱۶۴ ماه پانه موی هرکول فاتح درخشان هیاکینتوس پسر پانیاغوس به سبب نجات کل امن – فرمانده کل – این مراسم بر پا شد . ” که خوشبختانه این سلسه توسط مهرداد و تیرداد پارتی در هم کوبیده شد و سلسله شاهنشاهی ایرانی اشکانیان جایگزین آن شد و دوباره ایران رو به فرهنگ کهن خود رفت و دست متجاوزان را کوتاه نمود .

 

 

 

 

 

برگرفته از:ایران نما

 

معبد آناهیتا فرشته و نگهبان آب و فراوانی و زیبایی و باروری

 

معبد آناهیتا بنای تاریخی که امروزه در شهر کنگاور واقع شده‌است. کنگاور در میانه راه امروزی همدان کرمانشاه و بر سر راه تاریخی هگمتانه تیسفون قرار گرفته‌است. این بنا با ۶/۴ هکتار وسعت، بر پشته صخره‌ای و مشرف به دشت گنگاور ساخته شده‌است. آناهیتا فرشته و نگهبان آب و فراوانی و زیبایی و باروری در نزد ایرانیان دارای مقام بلند و ارجمندی بوده‌است. «بقایای این پرستشگاه باشکوه که از بزگترین بناهای سنگی در ایران است با بنایی چهار ضلعی مستطیلی شکل در اندازه ۲۰۹ در۲۴۴ متر بر فراز تخت سنگ کم ارتفاع سیلیس آتشفشانی در شهر کنگاور و در استان کرمانشاه قرار دارد. پرستشگاه آناهیتا نیز همچون بناهای که بر بلندی ساخته شده است برگرفته از شیوه سکوسازی (صُفه سازی)که در دشت ایران باب بوده است و دردوره های پسین نیز بناهای مهم پرستشگاهی و برخی بناهای حکومتی روی سکو بنا می شده اند.»

 

 

 فراز این اثر تاریخی ردیفی از ستون‌های سنگی بر پا بوده که بلندای هر ستون ۵۴/۲ متر است. وردی بنا به وسیله پلکان دو طرفه در جبههٔ جنوبی تعبیه شده و در جبههٔ شمال خاوری پلکان یک طرفه راه دسترسی به این مکان را ممکن ساخته‌است. معدن سنگ چهل مران در ۲ کیلومتری باختر این بنا قرار دارد و اکنون سنگ‌های نیمه تراش میان ستون و سنگ‌های نما در سطوح معدن از همان زمان باقی مانده‌است. قدمت این بنا را به دورهٔ اشکانی و ساسانی نسبت داده، نشانه‌ها و واژه‌های دوره ساسانی بر روی سنگ‌ها حک گردیده‌است.

 

سبک معماری بنا شیوه پارتی است.

 

برگرفته از:ایران نما

 

 

مقبره سنگی دکان داوود،گوری ناشناخته

 

مقبره سنگی دکان داوود که از آثار تاریخی دوره مادها یا هخامنشی‌ها به حساب می‌آید، در نزدیکی شهرستان سر پل ذهاب، روستای کل داوود قرار دارد

دکان داوود گوردخمه‌ای تاریخی است که در 3 کیلومتری جنوب شرقی سرپل ذهاب در ابتدای جاده انزل و در فاصله حدود ۱۰۰ متری از جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب واقع شده است.

این گوردخمه که از جمله جاذبه‌های گردشگری استان کرمانشاه است، در نزد مردم بومی آن منطقه به کل داوود (کل داو) و دکان داوود شهرت یافته‌است.

این مقبره همانند گوردخمه بزرگ دربند صحنه، دارای ایوانی در جلو می‌باشد که طول آن در جلو 9/60 متر و در قسمت عقب 7/32 متر است.

همچنین عرض این گوردخمه 1/95 متر و ارتفاع آن نیز 2/60 متر است و اطراف ایوان آن به وسیله قاب‌هایی تزئین شده‌است.

در دو طرف ورودی مقبره بقایای دو ستون دیده می‌شود که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و تنها پایه‌ها و سرستون‌ها باقی مانده‌است. پایه ستون‌ها نیز مربع شکل می‌باشند.

دیوار عقبی این ایوان ورودی به عرض ۱ متر و ارتفاع 1/5 متر وجود دارد که به اتاقی به طول 2/83 متر، عرض 2/31 متر و ارتفاع 2/18 متر منتهی می‌شود. در بدنه دیوارهای این اتاق ۵ طاقچه جهت قرار دادن نذورات کنده شده‌است.

همچنین در نیمه سمت چپ کف اتاق، قبری بیضی شکل به عمق ۷۰ سانتی متر کنده شده‌است. سقف این اتاق دارای تاقی هلالی است ولی سقف ایوان جلو اتاق، مسطح می‌باشد.

در فاصله ۸ متری زیر این گوردخمه، قاب مستطیل شکلی روی یک قابی قدیمی‌تر تراشیده شده‌ است. در داخل قاب جدید شخصیتی به حالت تمام قد با صورتی نیم رخ حجاری شده‌است.

 

 

 

این شخص لباس بلندی برتن و کلاه لبه داری بر سر گذاشته که قسمت پشت گردن و گوش‌های او را پوشانده‌است. همچنین در یک دست او برسمی دیده می‌شود و دست دیگر را به حالت نیایش به طرف بالا نگه داشته‌است.

این گوردخمه ارتفاعی حدود ۱۲ متر از سطح زمین داشته و دسترسی به آن بدون استفاده از تجهیزات صخره نوردی غیر ممکن است.

در جلوی درب ورودی این گور دخمه، ایوانی که اطراف آن به وسیله قاب هایی تزئین شده، تعبیه گردیده است. بقایای دو ستون نیز در طرفین درب ورودی آن مشاهده می‌گردد که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و در حال حاضر تنها پایه و سرستون‌های آنها باقی مانده است.

زمانی تصور می‌شد که این گوردخمه و نقش برجسته حجاری شده در زیر آن متعلق به دوره ماد باشد ولی در پژوهش‌های اخیر مشخص گردید این گوردخمه متعلق به دوره هخامنشی است و احتمالاً نقش برجسته حجاری شده در زیر آن نیز مربوط به دوره سلوکی باشد.

 

 

 

دانشمندان معتقدند که این دخمه مربوط به آخرین پادشاه ماد یعنی آژیدهاک (یشتوویگو) می‌باشد که توسط کوروش بزرگ هخامنشی از سلطنت خلع گردید. کوروش با اتحاد پارس و ماد دو تیره ایرانی باشکوه‌ترین امپراتوری تاریخ را که بر پایه احترام به ادیان و باورها و آداب و رسوم هر منطقه استوار بود را شکل داد.

در رابطه با کاربرد این دخمه که نمونه‌ای با شباهت زیاد به مقابر پادشاهان هخامنشی در نقش رستم ولی بسیار ساده‌تر از آنهاست، به نظر می‌رسد که در اواخر دوران ماد یا ابتدای حکومت کورش جهت دفن پادشاهی ساخته شده باشد و با توجه به وجود مقابر کلیه پادشاهان هخامنشی در نزدیکی تخت جمشید و پاسارگاد، این دخمه احتمالا مربوط به یکی از شاهان مادی و آخرین آنها، آژیدهاک، آستیاک و یا ضحاک،‌ پدر بزرگ مادری کوروش هخامنشی می‌باشد که پس از مرگش جنازه او را در این دخمه قرار می‌دهند.

مقبره سنگی دکان داوود در سال 1310 توسط وزارت فرهنگ و هنر یا شماره 152 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

 

برگرفته از:ایران نما

 

 

طاق گرا،بنایی با کاربرد نا معلوم

 

بنای طاق گرا یا طاق شیرین در گردنه پاتاق بر سر راه کرمانشاه به سرپل ذهاب و در ۱۵ کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در کنار راه باستانی سنگفرشی بنا شده که فلات ایران را به بین النهرین ارتباط می‌داده‌است. به علت تغییر مسیر، این راه و بنای تاق گرا اکنون در شیب‌های پائین جاده آسفالته قرار گرفته‌است.

 

از نظر معماری، بنای تاق‌گرا، فضای ایوان مانندی است که تماماً از سنگ ساخته شده‌است. این بنای مستطیل شکل به ابعاد ۸۶/۴*۷۰/۷ متر است که ورودی آن به طرف جنوب و مشرف بر جاده سنگفرش باستانی است. از لحاظ ساختاری، این بنا به وسیله بلوک‌های سنگی ساخته شده‌است که به صورت مکعب مستطیل تراشیده شده‌اند. مصالح داخلی دیوارها نیز از لاشه سنگ و ملاط گچ است. دیوارهای جناحین این بنا تا حدودی بلندتر ساخته شده‌اند تا بتوانند سقف تاق را کاملاً مسطح نمایند. ارتفاع کف بنا از سطح زمین ۲۰/۱ متر و ارتفاع از کف تا لبه قوس ۹۲/۵ متر و از لبه قوس تا زیر گیلویی اول ۲۰/۱ متر است. همچنین بلندی افریز اول ۶۰ سانتی متر است که بر روی آن یک ردیف بلوک سنگی ساده به بلندی ۴۵ سانتی متر قرار گرفته‌است. بر روی این بخش، سنگ‌های تزئینی افریز دوم قرار دارد. همچنین در بالاترین بخش بر روی لبه بام بنا، یک ردیف کنگره به ارتفاع ۹۲ سانتی متر قرار گرفته‌است. بنابراین ارتفاع بنا از سطح زمین تا بالاترین نقطه ۷/۱۱ متر است. همچنین عرض دهانه طاق ۱۰/۴ متر و عمق آن ۱۰/۳ متر می‌باشد . دیوارهای داخلی این بنا به وسیله نقوش هندسی حجاری شده‌است.

 

در مورد زمان ساخت این بنا اختلاف نظرهایی وجود دارد برخی آن را به دوره اشکانی و برخی دیگر آن را به دوره ساسانی نسبت می‌دهند. اما آنطور که از مدارک باستانشناسی به دست آمده ظاهراً این بنا در اواخر دوره ساسانی و احتمالاً زمان حکومت خسرو دوم (۶۲۸-۵۹۰م) ساخته شده‌است. اگرچه تاکنون کارکرد واقعی این بنا مشخص نشده، اما برای آن کارکردهای متفاوتی از جمله «یادگار احداث راه کاروانرو»، «توقف گاه موکب شاهی»، «اریکه سلطنتی»، «پاسگاه مرزی» و «بنای یادبودی از پیروزی» ذکر کرده‌اند.

 

برای دیدن این اثر، حدود ۲۰۰ متر بعد از ایست بازرسی معروف پاتاق وارد جاده فرعی در سمت چپ جاده اصلی شده و پس از طی مسافتی حدود ۵۰۰ متر می‌توان به محل مورد نظر رسید.

 

برگرفته از:ایران نما

 

مسجد عبداله بن عمر با محرابی برخلاف ساير مساجد اسلامي

 

به گزارش باشگاه خبرنگاران ؛یداله فرجی در باره ویژگیهای این مسجد تاریخی استان کرمانشاه، اظهار داشت: مسجد عبداله بن عمر يكي از مساجد صدر اسلام است كه در روستاي شالان از توابع ريجاب واقع شده است. شالوده اين بنا بر روي بنايي قبل از اسلام ساخته شده است.

 

وی افزود: پلان مسجد به شكل مستطيلي است كه طول آن 18 متر و به عرض آن 107 متر است. همچنین در داخل شبستان مسجد، هشت ستون در دو رديف به موازات هم قرار دارند، اين ستون ها از نظر شكل دو نوع مي باشند. چهار ستون چهار ضلعي به ابعاد 75 در 75 سانتي متر كه تا سقف به يك اندازه هستند و چهار ستون ديگر كه در يك امتداد قرار دارند که هر يك از سه بخش تشكيل شده اند.

 

 معاون گردشگری استان کرمانشاه، گفت: بخش نخست كه از كف مسجد تا 30 سانتي متر شروع مي شود و به صورت چهارگوش مي باشد پس از آن تا ارتفاع 20/2 متري به شكل استوانه اي درآمده و در بخش سوم ساقه ستون مجدداً به شكل چهارضلعي ديده مي شود، در بالاي اين دو رديف ستون دو الوار تراشيده شده ضخيم انداخته اند و سپس تيرهاي افقي مسجدي روي آن دو قرار داده اند.

 

 وی گفت: محراب این مسجد برخلاف ساير مساجد اسلامي از ديوار جنوبي بيرون نيامده بلكه به وسيله گچبري به ديوار مسجد اضافه شده است.

 

 فرجی خاطرنشان کرد: منبر مسجد پشت به محراب ساخته شده و مصالح آن از سنگ و گچ است، اين منبر داراي پنج پله است.

 

 معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه، گفت: مناره مسجد مدت ها بعد از ايجاد بنا، در قسمت جنوب غربي پشت بام ساخته شده است که راه ورودي به مناره هم از پشت بام مسجد است.

 

 وی ادامه داد: اين مناره داراي 21 پله مثلثي شكل است که در بالاي آن نيز گنبدي مخروطي قرار دارد. مدخل مناره داراي تاق گهواره اي شكل بوده و نماي خارجي آن در قسمت فوقاني با چوب و گچ تزئين شده است.

 

 فرجی گفت : این مسجد تاریخی که در ارتفاع بالایی از دره ریجاب در روستای شالان قرار دارد، دارای محیطی بسیار آرام و دل نشین است و برای گردشگران نیز جذبه ای کم نظیر محسوب می شود.

 

برگرفته از:ایران نما

 

ایا خسرو پرویز برای شیرین کاخ ساخت؟!

 

به گزارش ایرنا :اگرچه اکثر باستان شناسان این بنا را آتشکده ای از زمان خسرو پرویز پادشاه ساسانی می دانند ولی برخی نیز بر این عقیده اند که این بنا از همان زمان بوده که به عنوان تفریحگاه برای خوشگذرانی شاه و درباریان به دستور خسرو پرویز پادشاه ساسانی احداث شده است.

 

این بنای تاریخی شامل کاخ شیرین و کاخ خسرو و آتشکده می باشد و همچنین محوطه اطراف آن قصرشیرین به عنوان محوطه ساسانی خوانده می شود.

 

برخی از کارشناسان معتقدند خسرو پرویز پادشاه ساسانی این محوطه را در منطقه خوش و آب و هوا برای فصل زمستان (ییلاق) بنا نهاده و براساس بعضی روایات خسرو پرویز این بنا را به دور از جنگ و مسایل سیاسی حکومت برای استراحت و اقامت شیرین ساخته شده است.

 

این آتشکده از نوع آتشکده هایی است که دارای دالان طواف بوده و در اثر مرور زمان رواق آن فرو ریخته است ولی با این وجود در برخی از قسمتها آثاری از آن دیده می شود.

 

این آتشکده از اتاقی مربع شکل به ابعاد 25 در 25 متر که دارایر سقفی گنبدی شکل به قطر 16 متر بوده ساخته شده و اکنون اثری از آن باقی نمانده و تنها بقایای گوشواره ها در چهار گوشه آن دیده می شود. 

 

این اتاق مربع شکل دارای چهار درگاه ورودی است که به رواق اطراف فضای مرکزی منتهی می شوند. 

 

در اطراف این بنا مجموعه اتاقها و فضاهایی وجود دارد که بخشهایی از آنها در نتیجه کاوشهای باستان شناختی سالهای اخیر شناسایی شده است، این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده البته گنبد بنا آجری بوده است. 

 

 

سبک معماری این بنا سنتی است و مجموعه ساسانی و محوطه اطراف آن در حدود 78 هکتار است.

 

اطاق و بنای اصلی کاخ خسرو در مجموعه ساسانی 19 متر مربع و کاخ شیرین نیز 150 متر مربع است در ابتدای کاخ شیرین بنای چهار طاقی قرار دارد که به آتشکده معروف است.

 

سقف این بنا گنبدی شکل بوده و به نظر می رسد که در اطراف اطاق راهروهایی نیز وجود داشته و به مرور زمان از بین رفته است.

 

شهرستان قصرشیرین با 27 هزار نفر جمعیت در غرب استان کمانشاه واقع است.

 

اطلاعات مربوط به آتشکده چهارقاپی قصرشیرین برگرفته از سایت میراث فرهنگی کرمانشاه و دفترکهای منتشر شده از سوی این اداره کل است.

 

برگرفته ازایران نما

 

اقلیم متنوع و چهارفصل کرمانشاه و نخلستانهای قصرشیرین

 

معاون گردشگری استان کرمانشاه گفت: استان کرمانشاه به واسطه اقلیم متنوع و چهارفصل اش دارای زیبایی های مثال زدنی بسیاری است که یکی از این مظاهر زیبایی نخلستانهای قصرشیرین است.

 

محمدرضا ستایش فر اظهار کرد: منطقه نمونه گردشگری نخلستان قصرشیرین با شماره مصوبه 226012/ت 41924 در مورخه سوم اسفند ماه سال 1387 مورد تصویب دولت قرار گرفت.

 

 

وی ادامه داد: منطقه نمونه گردشگری نخلستان واقع در شهر قصرشیرین، یکی دیگر از 50 منطقه نمونه گردشگری استان کرمانشاه است که دارای ویژگیهای قابل توجه ای جهت سرمایه گذاری می باشد.

 

 

ستایش فر با اشاره به قابلیت ها و مزیت های این منطقه نمونه گردشگری، افزود: وجود مناطق حفاظت شده در سطح شهرستان، امکان بهره گیری گردشگران علاقمند به حیات وحش گیاهی و جانوری، امکان استفاده های گردشگری از فضای طبیعی زیست محیطی، امکان تهیه و انتشار روزآمد از منابع طبیعی گردشگری و یبقه بندی این گونه منابع، امکان استفاده از خدمات و تسهیلات مناسب با محیط های جغرافیایی مناسب در تمامی طول فصول سال و ... تنها بخشی از مزیت ها و قابلیت های بالقوه منطقه نمونه گردشگری نخلستان قصرشیرین است.

 

وی یادآور شد: تاکنون سرمایه گذاری خاصی در این منطقه نمونه گردشگری صورت نگرفته است لذا شرایط بسیار مساعدی برای سرمایه گذاری در ابعاد مختلف در منطقه نمونه گردشگری نخلستان قصرشیرین وجود دارد.

 

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه، گفت: اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان از سرمایه گذاری در این منطقه نمونه گردشگری حمایت های لازم را به عمل خواهد آورد.

 

برگرفته از:ایران نما

 

زیج منیژه یا قلعه منیژه ساسانی با بیش از یک هزار سال قدمت

 

یکی از آثار کمتر شناخته شده و سرشار از شگفتی و رمز و راز دیار سنگ و آب، بنای تاریخی «زیج منیژه» است. این بنای شگفت انگیز و تاریخی زیج منیژه یا قلعه منیژه با بیش از یک هزار سال قدمت در مسیر جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب و در قسمت پایین دست طاق گرا و کوه عظیم پاطاق و در نزدیکی گوردخمه دکان داود و در داخل بافت روستای پاتاق قرار دارد. این بنا دارای پلان مستطیل شکلی است که با جهت شرقی _ غربی و با استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است.

 

 

 در بخش مرکزی این بنا تالار نسبتاً بزرگی وجود دارد که پیرامون آن را راهروهای متعددی قرار دارد. این بنا به گونه ای طراحی شده که از طریق راهروهای شمالی می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع جنوبی بنا و از طریق راهروی جنوبی به مجموعه اتاق‌های ضلع شمالی دسترسی پیدا کرد. همچنین هر یک از راهروهای شرقی و غربی پیرامون تالار نیز به راهرو دیگری منتهی می‌شود که در نهایت از طریق این راهروها می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا کرد. شواهد و مدارک معماری از جمله شکل درگاه‌ها و قوس‌ها و همچنین نحوه پوشش سقف فضاهای زیج منیژه که به اواخر دوره ساسانی تعلق دارد در حال حاضر هم نسبتاً سالم است. این بنا در روزگار آبادانی قلعه به شکل مربع که هر ضلع آن در ابعاد 70 در 50 متر مربع بوده، احداث شده است. در میانه این قلعه، ساختمان مربع شکل دیگری که احتمالاً ارگ قلعه بوده به ابعاد 48 در 48 متر ساخته شده که هنوز بقایای آن را می توان دریافت.

 

 

در هر ضلع قلعه تعداد 30 حجره وجود داشته و حجره ها دارای طاق گهواره ای شکل بوده اند که هم اکنون چند حجره نسبتاً سالم باقی مانده است. دروازه قلعه در ضلع غربی قرار داشته است. در ضلع شرقی، هنوز هم بقایای جریان آب دیده می‌شود.در هر زاویه قلعه، یک برج و در میان هر دو برج اصلی، دو برج کوچک تر ساخته شده است. در میانه این دژ، سازه چهارگوش مانند دیگری دیده می شود که ارگ دژ به شمار می رود. بنای تاریخی زیج منیژه پاتاق در سال 1384 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.این بنای شگفت انگیز که بخش هایی از آن در چند سال اخیر توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه مرمت و بازسازی شده، می تواند پذیرای گردشگران داخلی و خارجی باشد.

 

 

برگرفته از:ایران نما

 

زیج منیژه یا قلعه منیژه ساسانی با بیش از یک هزار سال قدمت

 

یکی از آثار کمتر شناخته شده و سرشار از شگفتی و رمز و راز دیار سنگ و آب، بنای تاریخی «زیج منیژه» است. این بنای شگفت انگیز و تاریخی زیج منیژه یا قلعه منیژه با بیش از یک هزار سال قدمت در مسیر جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب و در قسمت پایین دست طاق گرا و کوه عظیم پاطاق و در نزدیکی گوردخمه دکان داود و در داخل بافت روستای پاتاق قرار دارد. این بنا دارای پلان مستطیل شکلی است که با جهت شرقی _ غربی و با استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است.

 

 

 در بخش مرکزی این بنا تالار نسبتاً بزرگی وجود دارد که پیرامون آن را راهروهای متعددی قرار دارد. این بنا به گونه ای طراحی شده که از طریق راهروهای شمالی می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع جنوبی بنا و از طریق راهروی جنوبی به مجموعه اتاق‌های ضلع شمالی دسترسی پیدا کرد. همچنین هر یک از راهروهای شرقی و غربی پیرامون تالار نیز به راهرو دیگری منتهی می‌شود که در نهایت از طریق این راهروها می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا کرد. شواهد و مدارک معماری از جمله شکل درگاه‌ها و قوس‌ها و همچنین نحوه پوشش سقف فضاهای زیج منیژه که به اواخر دوره ساسانی تعلق دارد در حال حاضر هم نسبتاً سالم است. این بنا در روزگار آبادانی قلعه به شکل مربع که هر ضلع آن در ابعاد 70 در 50 متر مربع بوده، احداث شده است. در میانه این قلعه، ساختمان مربع شکل دیگری که احتمالاً ارگ قلعه بوده به ابعاد 48 در 48 متر ساخته شده که هنوز بقایای آن را می توان دریافت.

 

 

در هر ضلع قلعه تعداد 30 حجره وجود داشته و حجره ها دارای طاق گهواره ای شکل بوده اند که هم اکنون چند حجره نسبتاً سالم باقی مانده است. دروازه قلعه در ضلع غربی قرار داشته است. در ضلع شرقی، هنوز هم بقایای جریان آب دیده می‌شود.در هر زاویه قلعه، یک برج و در میان هر دو برج اصلی، دو برج کوچک تر ساخته شده است. در میانه این دژ، سازه چهارگوش مانند دیگری دیده می شود که ارگ دژ به شمار می رود. بنای تاریخی زیج منیژه پاتاق در سال 1384 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.این بنای شگفت انگیز که بخش هایی از آن در چند سال اخیر توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه مرمت و بازسازی شده، می تواند پذیرای گردشگران داخلی و خارجی باشد.

 

 

برگرفته از:ایران نما

 

آبشار پیران یا آبشار ریجاب،ابشاری در دل دیواره های عظیم کوهستان دالاهو

 

آبشار پیران یا آبشار ریجاب یکی از بلندترین آبشارهای ایران می باشد که در استان کرمانشاه واقع شده است.آبشار پیران آبشاری سه طبقه است که دو طبقه بالایی آن بسیار بلند و طبقه پایینی کوتاه تر است..مسیر دسترسی به آبشار پیران از دو طریق امکان پذیر است: مسیر نخست روستای پیران در ۱۰ کیلومتری سرپل ذهاب است که شما را به پای آبشار می برد و مسیر دیگر روستای ژالکه در منطقه ریجاب می باشد. از روستای پیران، جاده خاکی ناهمواری به سمت آبشار وجود دارد ، که بخشی از مسیر آن به شکل مناسبی سنگ فرش شده است. دیواره های عظیم کوهستان دالاهو،بلندی آبشار را به خوبی نشان می دهد. در پایین آبشار پیران، روستای پیران و دره سرسبز و بسیار زیبای پیران قرار گرفته است که سرسبزی آن از آب این آبشار که از منطقه ریجاب می آید سرچشمه می گیرد. باغ های انجیر، زردآلو و انار در دره پیران قرار گرفته است. در کنار آبشار بلند پیران،چندین آبشار زیبای دیگر وجود دارد.

 

 

 در گذشته آبشاری بزرگتر ازآنچه تا به امروز باقی مانده ، وجود داشته که به صورت یک طبقه به پایین می ریخته است. اکنون به دلیل استفاده از سرچشمه آبشار در بالادست برای مصارف کشاورزی، آب آن آبشار خشک شده است اما به صورت فصلی نمایان می شود. آب نماهای طبیعی متعدد در کنار آبشار پیران، بسیار زیباست. بالای آبشار پیران، منطقه ریجاب سرپل ذهاب می باشد و برای دیدن نمای کامل و دورتر آبشار باید به روستای ژالکه ریجاب رفت. وقتی بر بالای دره پیران قرار بگیری، دوست داری ساعت ها بنشینی و دنیایی از عظمت و زیبایی را تماشا کنی. ریجاب تغییریافته کلمه "ریژآوو" به زبان کردی کرمانشاهی می باشد ، که "آوو" به معنی آب و "ریژ" به معنی ریختن و آوو به معنی آب می باشد. این منطقه جاذبه های تاریخی و طبیعی زیادی دارد كه یکی از آثار تاریخی بسیار مهم ایران به نام آنوبانی نی در آن واقع شده است، بابایادگار و زیارتگاه مقدس آن نیز در این منطقه می باشد. سراب اسکندر، مجموعه دیدنی و بسیار عجیب قلعه یزدگرد یادگار یزدگرد سوم بر بلندای کوه های صعب العبور دالاهو، قبرستان و مقبره ابودجانه از دیگر جاذبه های منحصر به فرد سرپل ذهاب و ریجاب می باشد.

 

 

برگرفته از:ایران نما

 

تپه چغاگاوانه و گسترش شهر اسلام آباد

 

تپه چغاگاوانه با ارتفاعی حدود ۲۵ متر در وسط شهر اسلام آباد غرب بین خانه های مسکونی در شمال رودخانه برف آباد قرار دارد. ۹ قسمت از ۱۰ فسمت تپه ضمن خیابان کشی و خانه سازی از بین رفته است. وسعت کنونی آن حدود ۰۰۰/۱۰ متر مربع می باشد. در کاوشهای انجام شده در تپه دو طبقه مختلف پیدا شده که حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال با هم اختلاف زمانی دارند. ساختمان هر دو طبقه با خشت خام بنا شده است و تنها بر حسب ضرورت گاهی از آجر برای کف اتاقها و پلکانها استفاده کرده اند. اتاقهای طبقه اول وابسته به طبقه پائینی بود. ظاهراً ساکنان طبقه اول با اندک دخل و تصرفی از اتاقهای طبقه بالا استفاده کرده اند. از نظر اصول فنی ساختمان طبقه دوم پیشرفته تر از طبقه اول است. ساختمان با ۴۵ درجه انحراف در جهت شمالی – جنوبی پی ریزی گردیده ، دیوارهای آنها با روکشی از گچ می باشد ولی در طبقه دوم در برخی از دیوارها به جای گچ رنگ قرمز را ترکیبی از گل اّخرا مورد استفاده قرار داده اند. در مرکز هر طبقه اتاق بزرگی با ۵ درگاه ورودی وجود دارد. این اتاقها در طبقه اول یک درگاه بیشتر وجود ندارد.

 

 

حفاری در مرکز تپه یا شهر باستانی که محل سکونت حاکم یا سلطان بود صورت گرفته است زیرا یک عدد تیغه مفرغی با خط میخی بابلی در قسمت شرقی تپه در طبقه اول بدست آمده که روی آن نوشته «کاخ دای» که کلمه دای آخر نام صاحب کاخ است. گویا قسمت غربی مرکز کارهای اداری و صنعتی و قسمت شرقی محل سکونت بوده است. ساکنان طبقه اول دو کوره سفالگری احداث کردند که در نوع خود قابل توجه است. در کف یکی از اتاقها تعدادی لوح گلی با خط میخی بابلی بدست آمده تعدادی از آنها حرارت دیده و تعدادی هم خام بودند. در اتاق مذکور مجسمه سفالی حیوانی شبیه گرگ به طول ۴ سانتیمتر و مجسمه سفالین کوچک دیگری احتمالاً کریشنا به طول ۷ سانتیمتر و یک پیکان مفرغی به طول ۶ سانتیمتر پیدا شده یک آویز طلا به نقش خورشید و یک مهر استوانه ای با ۳ ردیف خط میخی بابلی مربوط به هزاره دوم ق.م پیدا شده که بر روی آن نقش زنی با لباس چین دار بلند و کلاه مدور که در برابر یکی از خدایان ایستاده و خدای مزبور دارای لباس بلند و بر روی چهار پایه نشسته است. متن نوشته مهر چنین است: «سامی توم دختر تالری خدمتگزار خدای اداد»

آثار سوختگی سراسری در روی تپه باید ناشی از حملات آشوریان باشد که گویا شهر خالی از سکنه و مردم بوده در زمان حملات آشوریان احتمالاً از حمله آگاه بودند. اشیاء بدست آمده با اشیاء شوش شباهت فراوان دارد و ظروف سفالین با سفالهای لرستان متعلق به قوم کاسی مقایسه می شود. در کل تمدن چغاگاوانه با در نظر گرفتن جوانب مختلف با تمدن عیلام گرایش بیشتری دارد که نمونه آن کشف چند مجسمه عیلامی (الهه کریشنا) دلیل بر این مدعاست.

 

برگرفته از:ایران نما

کاروانسرای ماهیدشت کرمانشاه،استراحتگاه مسافران کربلا

 

کاروانسرای ماهیدشت یکی ازآثاردوران صفوی است که درمسیرکنونی کرمانشاه – اسلام آبادغرب دربخش ماهیدشت واقع شده است . زمانی این مسیر یکی از جاده های مهم ارتباطی با همسایگان همجوار خود از جمله کربلای معلا بود وهمه روزه پذیرای میهمانان ومسافرانی ازنقاط مختلف ایران وجهان . مسافرانی که خسته به دنبال مکانی برای استراحت وتجدید قوا بودند وچه مکانی بهتر ازکاروانسرای ماهیدشت (رباط) . این اثردارای ساختمانی چهارایوانی با ابعاد 65 در 65 است . ورودی ساختمان دربخش جنوبی آن قرارگرفته ودوسکوی دراز وبلند درطول ورودی کاروانسرا به چشم می خورند که می توانند محل خوبی برای لحظه ای استراحت وآشامیدن جرعه ای آب باشند . گوشه های بیرونی بنا به صورت مدور ساخته شده ودرنمای جنوبی کاروانسرا ، چهارطاق نما با طاقهای جناغی زینت بخش معماری آن است . ساختمان کاروانسرا دارای حجره ها ، سکوها ، دالانها واتاقهایی برای استراحت مسافران است که دالانهابه وسیله نورگیرهای تعبیه شده درسقف روشنایی می گیرند . واینک می توانی عزم سفرکنی ، سفری طولانی تا اوج ایثار و ازخود گذشتگی ودرطول سفرباخود اندیشه کن ؛ این راه که می رسد به کربلا چه ها دیده وگواه چه چیزها بوده است . گاه مسافران کربلا و ..... ویک باربرای همیشه زادگان صد قرن خاموشی به دنبال میراث فراموشی و باهمت عاریه راهی دیارپاکان شده اند به امید واهی . اما تو ومن به شکرانه شکست مهلک اشقیا سجده ی سپاس به جا می آوریم بر تن داغدار خاک این سرزمین وبه گواه علمدار دشت کربلا .

 

برگرفته از:ایران نما

غار قوری قلعه ،شگفت‌انگیزترین و بزرگترین غار آبی آسیا

 

غار قوري قلعه زیباترین غار آبی آسیا

 

غار قوری قلعه بزرگترین و زیباترین غار آبی آسیا .شهرستان خوش آب و هوای پاوه در ‪ ۸۶‬كیلومتری كرمانشاه از زیباترین و با صفاترین مناطق استان كرمانشاه است كه شگفت‌انگیزترین و بزرگترین غار آبی آسیا را در خود جای داده است.

 

 

غار زیبا و اعجاب‌آور قوری قلعه هفتمین اثرطبیعی ملی ایران است كه هرسال به ویژه در ایام نوروز گردشگران بی‌شماری را از سراسر جهان به سوی خود می‌كشاند. بنابر گفته‌ی زمین شناسان، قوری قلعه ‪ ۶۵‬میلیون سال قدمت و سه‌هزار و ‪۱۴۰‬ مترعمق دارد. دمای داخل غار را ‪ ۷۰‬و رطوبت نسبی آن را ‪ ۸۹‬درصد اندازه‌گیری كرده‌اند.

 

در ‪ ۷۰۰‬متری غار، آبادی وجود دارد كه در ایام دور قلعه‌هایی به شكل‌های مختلف آن را محاصره كرده‌اند و وجه تسمیه این غار یكی از همین قلعه‌هاست كه به شكل قوری بوده است.

 

 

غارنوردان آمریكایی، انگلیسی و فرانسوی قوری قلعه را در سالهای ‪،۱۳۳۶‬ ‪ ۱۳۴۵‬و ‪ ۱۳۶۳‬شمسی بررسی و تقریبا ‪ ۵۵۰‬متر را از آن كشف كرده‌اند.

 

همچنین در سال ‪ ۱۳۶۸‬شمسی ، حدود یكهزارو ‪ ۳۴۰‬متر از آن توسط غارنوردان كرمانشاه شناسایی و دو فاز برای آن در نظر گرفته شد.

 

درفاز نخست غار كه ‪ ۵۰۰‬متر طول دارد، دو تالار كوهان شتر و مریم شناسایی شد. دراین تالارها شكل‌های مختلفی ازجمله نیم‌رخ شتر، كوهان شتر، مار، طوطی، كركس، شیرسنگی، كاخ سفید، قلب، كشتی، برج پیزا، آسیه‌زن‌فرعون، (ابوالهول)، بابا نوئل، مجسمه فردوسی و مشابه تصویر حضرت مریم دیده می‌شود.

 

 

فاز دوم غار نیز یكهزار متر طول دارد كه تالارهای نماز، بلور و عروس در آن كشف شده است. تالار نماز در ‪ ۵۵۰‬متری غار و در كنار این تونل قرار دارد. این تونل كه ‪ ۱۲‬متر طول و هشت متر عرض دارد، قسمت اصلی غار را تشكیل می‌دهد و به تونل برزخ شهرت دارد واز آنجا كه سقف تونل به آب چسبیده، مانع از ادامه حفاری ها شده است. در یكهزار متری غار تالار بلور و در داخل تالار نیز حوضچه‌ای فوق‌العاده زیبا وجود دارد. وجود قندیلهای پرده‌ای در حوضچه كه با دست زدن به هركدام صدای یكی از آلات موسیقی ایجاد می‌شود، ازجمله دلایل این زیبایی است، به‌طوری كه بسیاری از جهانگردان و كارشناسان متفق القولند كه این حوضچه، زیباترین حوضچه دنیاست. تالار عروس كه یكی از هیجان انگیزترین بخشهای غار قوری قلعه است در هزار و ‪ ۵۰۰‬متری آن واقع شده است.

 

 

جنس سنگ‌های این تالار كریستال و براق و سفید بوده و كسانی كه برروی آنها راه می‌روند می‌توانند جای پای خود ببینند. وجود چهار آبشار به ارتفاع ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۲‬متر در هزار و ‪ ۷۰۰‬متری غار، زیبای آنرا به اوج می‌رساند.

 

قندیل های كریستال مانند نیز كه جنسشان از رسوبات آهكی است و از سقف آویزان شده‌اند در تمام طول غار خودنمایی می‌كنند و در بعضی نقاط طول قندیل ها به هشت متر نیز می‌رسد.

 

 

علاوه بر جذابیت و اهمیت اكوتوریستی قوری قلعه اشیایی نیز در آن كشف شده است كه از جمله آنها می‌توان به هشت عدد قاشق و بشقاب، چهارعدد كوزه بزرگ، یك عدد كوزه كوچك كه ‪ ۱۵‬سكه از دوران یزدگرد سوم و اواخر دوره ساسانی در داخل آن بوده و جمجمه سر انسان را نام برد.

 

 

برگرفته از:سایت ایران نما