گریه های ناگهانی و مداوم کودک در (حملات در خواب)

خواب به دو مرحله کلی تقسیم می شود: مرحله REM و مرحله عادی خواب یا غیرREM. مرحله عادی خواب به ۴ مرحله مجزا تقسیم می شود. حملات عصبی در خواب در گذار از مرحله ۳ الی ۴ اتفاق می افتند. درواقع این حملات عموما حدود ۹۰ دقیقه پس از خوابیدن کودک رخ می دهند.
 
حملات در خوابرا نباید با کابوس های معمولی اشتباه گرفت. کابوس در دوران REM اتفاق می افتد. ویژگی های اصلی حملات خواب گریه های ناگهانی و مداوم کودک و ترس او از خوابیدن است. حملات خواب مشکلی جدی است که می تواند آرامش کل خانواده را بر هم زند.
 
حدود ۶-۱ درصد از کودکان چنین مشکلی را تجربه می کنند. در این مورد جنسیت کودک تفاوتی نمی کند و دختران و پسران به یک اندازه در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند. حملات خواب با افزایش سن کودک به تدریج از بین می روند.
 
علل
 
حملات خوابعوامل مشخصی دارند:
 
    حوادث استرس زا در زندگی
 
    تب
 
     کمبود خواب
 
    مصرف داروهایی که بر سیستم عصبی مرکزی (مغز) تاثیر می گذارد
 
    تزریق داروهای بیهوشی به دلیل انجام جراحی
 

علائم حملات خواب

 
علاوه بر گریه های شدید و ترس از خواب، کودکانی که دچار این حملاتمی شوند ممکن است علائم دیگر را نیز تجربه کنند
 
 از جمله: افزایش ضربان قلب، تنفس و تعریق.
 
برعکس کابوس، کودکانی که در خواب دچار حمله می شوند روز بعد چیزی از این حمله به یاد نمی آورند و نمی دانند علت آن چه بوده است.
 
حملات خواب عموما ۹۰ دقیقه پس از خواب شروع می شوند. کودک بر روی تخت خود می نشیند و شروع به جیغ زدن می کند. او به نظر بیدار می آید اما درواقع ناهوشیار و گیج است. کودک به ظاهر هوشیار است اما درواقع او متوجه اطراف خود و حضور پدر و مادر در کنارش نیست.
 
 کودک در این حالت صحبت نمی کند و به اطرافیان که تلاش می کنند او را آرام کنند توجهی ندارد. اکثر این حملاتحدود ۱-۲ دقیقه طول می کشند اما ممکن است در برخی موارد طول مدت این حمله به ۳۰ دقیقه نیز برسد و پس از آن کودک به تدریج آرام شود.
 

درمان های خانگی

 
والدینی که فرزندشان دچار حملات خواب می شود بهتر است اقدامات زیر را انجام دهند:
 
-    ایجاد محیطی امن برای خواب کودک. این امنیت در اتاق خواب کودک از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا اگر اتاق امن نباشد، ممکن است کودک در طی حملهدچار آسیب شود.
 
-    حذف تمام عوامل برهم زننده آرامش در طول خواب.
 
-    ایجاد برنامه منظم برای خوابیدن و بیدارشدن.
 
 

چه زمانی باید به دنبال درمان تخصصی بود؟

 
در سال های اولیه زندگی کودک، اختلال در خواب او یکی از مهم ترین نگرانی های والدین است. حدود نیمی از کودکان در سال های اولیه دچار نوعی اختلال در خواب هستند که والدین برای حل آن مجبور به مراجعه به متخصصین می شوند. با مراجعه به پزشک، او می تواند به دلایل اصلی اختلال در خواب کودک پی ببرد و برای رفع آن اقدامات موثر را انجام دهد. برای تشخیص عللحملات خواب، ممکن است پزشک آزمایشات مختلفی را تجویز کند. همچنین آگاهی از گذشته کودک و حوادثی که تاکنون برای او رخ داده است نیز ضروری است. از جمله این آزمایشات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
 
•    آزمایش موج نگاری مغز (EEG). این آزمایش فعالیت مغز را اندازه گیری می کند.
 
•    آزمایشات مربوط به تنفس. در این مجموعه از آزمایشات، نحوه تنفس کودک اندازه گیری می شود زیرا ممکن است اختلال در خواب او ناشی از مشکل در تنفس باشد.
 
•    آزمایشات سی تی اسکن و ام آر آی عموما ضروری نیستند.
 

درمان های تخصصی

 
متاسفانه هنوز درمانی قطعی برای این اختلال وجود ندارد. تنها اقدام موثری که می تواند انجام داد، آگاه کردن اعضای خانواده از این اختلال و نحوه برخورد با آن است. اما اگر شدت این حملاتزیاد باشد و فعالیت های روزانه کودک (از جمله عملکرد او در مدرسه و روابط او با سایر اعضای خانواده) تحت تاثیر قرار گیرد، پزشک ممکن است داروهایی خاص از جمله داروهایی ضدافسردگی تجویز کند. اما توجه داشته باشید که این مشکل با افزایش سن کودک به تدریج و خود به خود از بین می رود.
 

پیشگیری

 
اگر فرزند شما در خواب دچار حمله می شود،  می توانید برای پیشگیری از این حملات از این راهکار استفاده کنید:
 
-    ابتدا لازم است بدانید فرزند شما چه زمانی و پس از چند دقیقه از خواب دچار این حمله می شود.
 
-    پس از مطلع شدن از زمان دقیق حمله، ۱۵ دقیقه پیش از حملهفرزندتان را از خواب بیدار کنید و او را ۵ دقیقه بیدار نگه دارید، بهتر است او را به دستشویی ببرید تا با تخلیه مثانه، آرامش بیشتری بگیرد.
 
-    این کار را به مدت یک هفته ادامه دهید.

 

ویتامین d و رژیم غذایی مربوط به آن

کودک من دچار کمبود ویتامین d است. پزشک توصیه کرده تا از قرص مکمل ویتامین d استفاده کنه. می‌خواستم بفهمم چه میزان ویتامین در روز نیاز داره؟ آیا می‌تونم از قطره ad استفاده کنه؟ چون خوردن قرص براش سخته

 
پاسخ: میزان نیاز به ویتامین Dبر اساس نتایج آزمایش و نظر کارشناس تغذیه یا پزشک است. در مورد نوع مکمل دریافتی با پزشک خودش مشورت نمایید. ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است و برای جذب کلسیم و در نتیجه رشد و استحکام استخوان ‏ها و دندان‏ ها در بدن لازم است. همچنین برای انعقاد خون و عملکرد مطلوب غده تیروئید مهم است.
 
مهم ترین راهکار برای افزایش جذب مکمل ویتامین D، دریافت آن همراه با وعده های غذایی است، چون ویتامین محلول در چربی بوده و برای جذب نیاز به چربی غذایی دارد. دریافت ویتامین D با وعده اصلی و بزرگ تر (مانند ناهار) بهتر است.
 
رعایت توصیه های زیر نیز برای افزایش جذب مکمل ویتامین D مفید خواهد بود:
 
۱- مکمل ویتامین D را همراه با کلسیم بخورید.
 
۲- از مصرف روغن ‏های معدنی همراه با مکمل ویتامین ویتامین Dخودداری کنید، زیرا با جذب ویتامین D تداخل می‏ کنند.
 
۳- از مصرف بیش از حدّ داروهای آنتی اسید خودداری کنید، زیرا آن ها نیز با جذب ویتامین D تداخل می‏ کنند. اگر دچار ناراحتی معده دائمی هستید، در مورد مصرف داروهای آنتی اسید با پزشک خود مشورت کنید.
 
۴- داروهای مصرفی خود را بررسی کنید. بعضی از انها با جذب ویتامین D تداخل می‏ کنند، مثل کورتیزون و سایر داروهای استروئیدی.
 
۵- هنگام مصرف داروهای دیورتیک (ادرار‏اور) مراقب باشید، زیرا این داروها نسبت ویتامین Dبه کلسیم را در بدن به هم می ‏زنند.
 
۶- اگر بیماری کبدی، کیسه صفرا یا معدی روده‏ای دارید، مقدار نیاز خود به ویتامین D را مشخص کنید، زیرا این بیماری ها با جذب ویتامین D تداخل می‏ کنند.
 
تذکرات:
 
۱- ویتامین D در مواد غذایی مختلفی مانند زرده تخم مرغ، روغن کبد ماهی، کره حیوانی، ماهی های چرب، خامه، شیر و لبنیات غنی شده با ویتامین D و جگر وجود دارد.
 
۲- سبزیجاتی مثل جعفری، یونچه، دم اسبی و گزنه، دارای ویتامین Dهستند.
 
۳- مقدار دوز مصرفی مکمل ویتامین د، ۴۰۰ واحد بین‏المللی در روز است.
 
۴- کپسول روغن کبد ماهی، منبع غنی ویتامین D است که می توانید تحت نظر پزشک ان را مصرف کنید.
 
۵- برای تامین ویتامین D به طور طبیعی، سه بار در هفته و هر بار حداقل به مدت ۱۵ دقیقه در معرض تابش نور مستقیم خورشید قرار بگیرید. برای این کار قبل از ساعت ۱۰ صبح و بعد از ۲ بعداز ظهر بیرون بروید، ولی بین ساعات جلوی افتاب نروید، چون شدت تابش اشعه‏های خورشید زیاد است.
 
۶- خورشید زمستان ممکن است قدرت کافی را برای ساخت ویتامین Dمورد نیاز نداشته باشد، مخصوصاً اگر در مناطقی از زمین زندگی می ‏کنید( مناطق شمالی)که طول مدت روز در آن جا کوتاه است.
 
۷- مقادیر بالای مکمل ویتامین D را مصرف نکنید، مگر تحت نظر پزشک، زیرا دریافت مقادیر زیاد ویتامین D، در بدن شرایط سمی (مسمومیت زا) ایجاد می کند و عوارض دارد.
 
۸- اگر هر نوع سوال یا نگرانی در این باره داشتید، قبل از اینکه هر نوع اقدامی در رابطه با سلامتی یا تغذیه خود انجام دهید، با یک پزشک یا متخصص تغذیه، مشورت کنید. اطلاعات بالا نمی ‏تواند، جایگزین توصیه ‏ها یا درمان‏ های پزشکی شود.

 

عارضه‌ای به نام پای پرانتزی

پای پرانتزی عارضه‌ای است که به دنبال نرمی استخوان، عوامل فیزیولوژیکی یا ضایعات تومورال محل رشد استخوان رخ می‌دهد و شیوع آن در دختران بیشتر از پسران است. تغذیه با شیر مادر و تابش نور آفتاب در کاهش ابتلا به پای پرانتزی موثر است.
 

دكتر غنی‌پور درباره علل پای پرانتزی در کودکان، اظهار داشت: پای پرانتزی به سه علت ممکن است در کودکان شکل گیرد. این عارضه به دنبال نرمی استخوان، عوامل فیزیولوژیکی یا ضایعات تومورال محل رشد استخوان رخ می‌دهد.

 
ایشان ادامه داد: برای تشخیص نرمی استخوان باید از کودک آزمایش ویتامین D، کلسیم و عکسبرداری از مچ دست انجام شود تا مشخص شود آیا بیماری خاصی مانند نرمی استخوان وجود دارد یا خیر. اگر پای پرانتزی به دنبال نرمی استخوان باشد درمان دارویی شروع می‌شود تا نرمی استخوان برطرف شود چرا که پس از برطرف شدن نرمی استخوان پای پرانتزی نیز آرام آرام اصلاح می‌شود.
 
این فوق‌‌تخصص ارتوپدی کودکان گفت: گاهی عوامل فیزیولوژیکی منجر به شکل‌گیری پای پرانتزی در کودکان می‌شود که بعد از حدود سه و نیم سالگی بر اساس فاصله بین دو زانو به صورت خود به خودی اصلاح می‌شود چنانچه بعد از این سنین پای پرانتزی اصلاح نشود باید از کفش‌های طبی استفاده شود.
 
غنی‌پور تصریح کرد: پای پرانتزی همچنین ممکن است بر اثر ضایعات تومورال محل رشد استخوان شکل گیرد که روش تشخیصی رادیوگرافی و در صورت لازم MIR و سی‌تی‌اسکن است. عضو انجمن ارتوپدی اطفال با بیان اینکه پای پرانتزی اغلب از بدو تولد قابل تشخیص است، اظهار داشت: شیوع این اختلال در دختران بیشتر از پسران است همچنین 90 درصد ابتلا به پای پرانتزی ژنتیکی است و 10 درصد نیز مربوط به ضایعات تومورال محل رشد استخوان است.
 
وی با توصیه به والدین به ویژه مادران برای داشتن تغذیه سالم حین بارداری و بعد از آن گفت: تغذیه سالم و مناسب با مصرف ترکیبات کلسیم و سبزیجات تازه می‌تواند نقش مؤثری در عدم ابتلای کودکان به پای پرانتزی داشته باشد همچنین توصیه می‌شود کودکان را هفته‌ای یکبار به مدت 10 دقیقه در معرض مستقیم نور ‌آفتاب قرار دهیم تا ویتامین D بدن آنها تأمین شود.
این فوق‌تخصص ارتوپدی کودکان خاطرنشان کرد: تغذیه با شیر مادر در سلامت کودک به ویژه عدم ابتلا به پای پرانتزی مؤثر است بنابراین مادران با دادن شیر خود به فرزندان‌شان ضمن تأمین سلامت روانی، زمینه عدم ابتلا کودک به بسیاری از اختلالات و بیماری‌ها را فراهم کنند.
 

 

کابوس شب ادراری

با اینکه شب ادراری از جمله مشکلاتی است که به مرور زمان بهبود مناسبی دارد اما بسیاری از والدین را درگیر می کند و می تواند باعث بروز مشکلاتی برای کودک و البته والدین شود. در کودکانی که به سن پیش دبستان می رسند معمولا دیگر این مشکل حل شده اما در مواردی همشب ادراری همچنان ادامه دارد. بد نیست برخی از باورهای مختلف درباره این مشکل بچه ها مرور کنیم
 
باور اول: 
 
شب ادراری به دلیل آموزش نادرست توالت رفتن به وجود می آید.
واقعیت: بی اختیاری ادرار به دلیل آموزش نادرست کودک ایجاد نمی شود و نباید این را به عنوان شکست برای والدین و کودک درنظر گرفت. وقتی چیزی در اختیار و کنترل کودک نیست دیگر نمی توان آموزش نادرست دستشویی رفتن را دلیل آن دانست. توصیه کلی تقویت مثبت کودک در شب هایی است که او رختخوابش را خشک نگه داشته است ولی به هیچ عنوان نباید در شب هایی که کودک دچار بی اختیاری ادرار شده او را تنبیه کنید.
 
باور دوم: 
 
کودکانی که دچار شب ادراری می شوند قبل از خواب مایعات زیادی می خورند.
واقعیت: با اینکه درست است که نوشیدن مایعات 2 ساعت قبل از خواب می تواند باعث بی اختیاری ادراری شود، این موضوع تنها علت شب ادرارینیست. با این حال متخصصان توصیه می کنند کودکان مصرف مایعات شبانه را محدود کنند هرچند این موضوع به تنهایی نمی تواند شب ادراری را کاهش دهد.
 
باور سوم:
 
 کودکی که دچار بی اختیاری ادرار شبانه می شود برای رفتن به دستشویی تنبل است.
واقعیت: آنچه اغلب افراد درک نمی کنند این است که کودکی که برای خشک ماندن در شب آموزش ندیده باشد طبیعی است که دچار شب ادراریشود. کودک شما تنبل نیست چون تا به حال شب ها خشک نخوابیده است. او مثانه کوچکی دارد و نمی تواند تمام طول شب ادرارش را نگه دارد. همچنین هنوز به این آگاهی نرسیده است که بدن او در چنین مواقعی باید بیدار شود.
 
باور چهارم:
 
 یکی از ابزارهای مفید برای قطع شدن شب ادراری تنبیه است.
واقعیت: کودکی که شب ها جایش را خیس می کند هیچ کنترلی بر آنچه انجام می دهد، ندارد. مثل اینکه کسی را برای خروپفش سرزنش کنند. تنبیه کودک به دلیل شب ادراری تنها اعتماد به نفس او را خدشه دار خواهدکرد و این احساس در او ایجاد می شود که شما را با کاری که کنترلی بر آن نداشته ناراحت کرده است.
 
باور پنجم: 
 
شب ادراری به دلیل استرس ایجاد می شود.
واقعیت: شب ادراری به دلیل استرس ایجاد نمی شود. مهم ترین دلیل شب ادراری تاخیر در بلوغ مثانه، مثانه کوچک، ژنتیک (والدینی که سابقهشب ادراری داشته اند بیشتر احتمال دارد کودکشان دچار شب ادراری شود) و خواب سنگین است که فرد را نسبت به مثانه پر آگاه نمی کند.
 
باور ششم: 
 
پسرها بیشتر از دخترها دچار شب ادراری می شوند.
واقعیت: نتایج پژوهش های نشان می دهد پسرها بیشتر از دخترها به شب ادراری مبتلا می شوند زیرا آنها دیرتر از دخترها توالت رفتن را یاد می گیرند. بنابراین دیرتر می توانند کنترل خشک بودن در شب را داشته باشند، اما این دلیل کافی نیست که دختران را نسبت به این موضوع ایمن کنند.
 
باور هفتم:
 
 بیشتر کودکانی که شب ادراری دارند، دچار مشکلات پزشکی هستند.
واقعیت: به طور معمول دلیلی برای نگرانی در مورد کودکان زیر 6 سال که دچار شب ادراری می شوند وجود ندارد.اگر کودکی برای 6 ماه جایش را خیس نکند اما دوباره دچار شب ادراری شود باید در این مورد با پزشک مشورت کنید. برخی دلایل پزشکی برای شب ادراری ناگهانی می توان درنظر گرفت که از جمله آنها می توان به عفونت ادراری، دیابت و مثانه غیرطبیعی اشاره کرد.
 
باور هشتم: 
 
داروها شب ادراری را درمان می کند.
واقعیت: دارو باید آخرین راه درمان شب ادراری در کودکان باشد. بهترین درمان برای شب ادراری کودکان این است که والدین صبور باشند و اجازه دهند کودک بزرگ شود. البته اگر فکر می کنید کودک به دلایل پزشکی دچار شب ادراری است حتما خیلی سریع با پزشک در این باره مشورت کنید.
 
باور نهم:
 
 بهترین تاکتیک این است که صبر کنید.
واقعیت: این درست است! اگر کودکی زیر 6 سال دارد و هنوز دچار شب ادراری است بهترین برنامه برای والدین این است که کمی به فرزندشان زمان بدهند. بهتر است او را شب ها پوشک کنند. زمانی که کودک از پوشک خسته و برایش ناراحت کننده می شود، انگیزه مناسبی برای قطع شب ادراری در او ایجاد خواهدشد.

 

ویتامین های مهم موجود در شیر مادر

دکتر حامد شفق، فوق تخصص گوارش کودکان: تامین نیازهای تغذیه ای مادر و شیرخوار در دوران شیرخواری با تمرکز بر تغذیه مناسب و متنوع برای مادر آغاز می شود. تغذیه ای انحصاری با شیر مادر که در شش ماه اول عمر توصیه شده، نیازهای تغذیه ای برای رشد و تکامل مطلوب دوران شیرخواری را فراهم می کند؛ با این حال مادران در این دوران باید دقت بیشتری نسبت به تغذیه خود و شیرخوارشان داشته باشند.
 

ویتامین آ

آغوز، مشخصا غنی از ویتامین آ است. میزان ویتامین آ در شیر مادر به ذخیره مادر وابسته است. چنین تخمین زده می شود که ویتامین آ دریافتی یک شیرخوار در مدت شش ماه تغذیه با شیر مادر حدود 60 برابر میزانی است که در دوران جنینی دریافت می کند. به هر حال غلظت ویتامین آ در پلاسما و شیر مادرانی که از منابع غذایی دارای ویتامین آ کمتری مصرف می کنند، پایین است.
 

ویتامین های گروه ب

 
ویتامین ب 1، ویتامین ب 2، ویتامین ب 3، ویتامین ب 6 و ویتامین ب 12 ذخیره نمی شوند بنابراین لازم است روزانه در رژیم غذایی مادر وجود داشته باشند. این ویتامین ها به سهولت از طریق غدد پستانی به داخل شیر منتقل می شوند اما رژیم های غذایی حاوی غلاتی که با ویتامین های گروه ب غنی نشده اند، استفاده کم از منابع حیوانی یا بیماری هایی که بر وضع ویتامین ب 12 تاثیر می گذارند ممکن است سبب غلظت پایین ویتامین های گروه ب در شیر مادر شود.
 

ویتامین ث

 
بعضی مطالعات ارتباط بین ویتامین ث رژیم غذایی مادر را با غلظت آن در شیر مادر نشان داده اند. در مطالعات دیگری که با استفاده از مکمل یاری در رژیم غذایی مادر بود، ارتباط مستقیمی با غلظت آن در شیر مادر وجود نداشت. با این وجود مادران باید تشویق شوند غذاهای سالمی را که غنی از ویتامین ث است مصرف کنند.
 

ویتامین دی

 
برخلاف سایر ویتامین ها که از طریق غذا تامین می شوند، قسمت اعظم ویتامین دی در نتیجه سنتز آن در پوست به دنبال تابش اشعه ماوراء بنفش تولید می شود. تنها قسمت کمی از نیاز روزانه این ویتامین از ریق غذایی است مانند روغن ماهی، جگر، تخم مرغ و قارچ.
 

اسیدهای چرب

 
اسیدهای چرب توسط غدد پستان ساخته می شوند اما میزان این اسیدها در شیر مادر به میزان بسیار زیادی به تغذیه مادر و ذخایر بدن وی بستگی دارد. برای جلوگیری از کمبود اسیدهای چرب ضروری در مادر و شیرخوار، وجود امگا 6 لینولئیکاسید و امگا 3 لینولنیک اسید در رژیم غذایی الزامی است.
 
مطالعات متعدد نشان داده است مصرف اسید چرب امگا 3 توسط مادر سبب افزایش میزان آن در شیر می شود، در نتیجه با دریافت این اسیدهای چرب ضروری توسط شیرخوار، عملکرد مغزی و شناختی وی بهبود می یابد.
 

ید

 
میزان «ید» موجود در شیر مادر به شدت تحت تاثیر وضعیت «ید» مادر است. «ید» برای فعالیت تیروئید و عملکرد تکاملی بدن ضروری است. خوشبختانه غدد پستانی قادرند حتی زمانی که مادر کمبود «ید» دارد، میزان کافی «ید» را در شیر فراهم کنند. برای اطمینان یافتن از عدم کمبود «ید»، مادران روزانه 250 میکروگرم ید در طول دوران شیردهی دریافت نمایند.